چگونه تغذیه می تواند به مبارزه با همه گیری COVID-19 کمک کند؟
بیش از ۲۵۰۰ سال پیش، بقراط گفت: بگذار غذا داروی تو باشد و دارو غذای تو باشد. هم مصرف مواد مغذی و هم بروز بیماری معمولاً بر وضعیت تغذیه به‌ویژه درکشورهای در حال توسعه تأثیر گذار می باشد. (۱)، رژیم غذایی ناکافی و بیماری‌های عفونی می‌تواند منجر به سوء تغذیه شدید شود. در حال حاضر، همه‌گیری کووید-۱۹ چالش اصلی در سراسر جهان است، بنابراین دانشمندان و محققان در تلاش برای ایجاد واکسن خاصی برای این ویروس هستند و اگر بتوانند روش واکسیناسیون موثر را پیدا کنند(۲)، احتمال وجود سایر عفونت های مقاوم به آنتی بیوتیک در جامعه وجود دارد، بنابراین وضعیت تغذیه برای حفظ یک سیستم ایمنی قوی در برابر ویروس بسیار مهم است.
عوامل خاصی مانند سبک زندگی، سن، وضعیت سلامت، جنس و داروها بر وضعیت تغذیه افراد تأثیر می‌گذارند(۳). در طول همه‌گیری COVID-19، وضعیت تغذیه افراد به عنوان معیاری برای مقاومت در برابر بی‌ثباتی شرایط استفاده می‌شود.(۱،۲). تغذیه بهینه و دریافت مواد مغذی از طریق بیان ژن، فعال سازی سلولی و اصلاح مولکول های سیگنالینگ بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد(۲). علاوه بر این، مواد غذایی مختلف عوامل تعیین کننده ترکیب میکروبی روده هستند و متعاقباً پاسخ های ایمنی را در بدن شکل می دهند(۳). بنابراین شواهد موجود نشان می دهد که تنها راه پایدار برای بقا در شرایط فعلی، تقویت سیستم ایمنی است. مصرف کافی روی، آهن و ویتامین های A، B 12، B6، C و E برای حفظ عملکرد سیستم ایمنی ضروری است. در سناریوی کنونی، کووید-۱۹ مجموعه جدیدی از چالش‌ها را برای فرد به منظور حفظ یک رژیم غذایی سالم تحمیل کرده است. (۴) وضعیت انزوا، قرنطینه و فاصله اجتماعی اقدامات مهمی برای صاف کردن منحنی بیماری هستند، اگرچه این موارد اقدامات عواقب شدیدی بر زندگی افراد دارد. محصور شدن در خانه تأثیرات قابل توجهی بر سلامت فرد دارد، از جمله تغییر در الگوهای غذایی، عادات خواب و فعالیت بدنی. این امر باعث ترویج رفتارهای بی تحرکی می شود که بر سلامت روحی و جسمی تأثیر می گذارد و منجر به افزایش خطر چاقی می شود(۵). ترس و اضطراب همچنین ممکن است باعث تغییر در عادات غذایی شود که منجر به الگوهای غذایی ناسالم و تمایل کمتر به خوردن یا کاهش لذت در حین غذا خوردن شود(۶).
یک رژیم غذایی متعادل، سیستم ایمنی قوی را تضمین می کند که می تواند به عنوان فاکتور مقاومت در برابر هرگونه حمله توسط ویروس باشد. در حال حاضر هیچ مدرکی که نشان دهنده ی این باشد که مکملی می تواند با تقویت سیستم ایمنی بدن، در درمان یا پیشگیری از عفونت ویروسی، موثر باشد( به غیراز ویتامین C) وجود ندارد(۷). مقدار توصیه شده روزانه ویتامین C برای مردان ۹۰ میلی گرم در روز و برای زنان ۷۵ میلی گرم در روز است. (۵)در شرایط فعلی، آگاهی از انواع خاصی از مواد غذایی که می‌توانند سیستم ایمنی بدن ما را برای مبارزه با COVID-19 بهبود بخشند، ضروری است(۸). بنابراین در اینجا برخی خطوط راهنمای تغذیه ای معتبر و تخصصی برای مقابله با کووید ۱۹ ارایه شده است(۸،۵،۶):
- روزانه میوه ها (لیموشیرین، سیب، موز، توت فرنگی، خربزه طالبی، گریپ فروت، آناناس، پاپایا، پرتقال، انگور سیاه) را با حجم دو فنجان (۴ سهم) مصرف کنید.
- سبزیجات تازه (فلفل دلمه ای سبز، سیر، زنجبیل، کلم پیچ، لیموترش، گشنیز ، کلم بروکلی، فلفل چیلی سبز) ۵/۲ فنجان سبزیجات (۵ سهم) بخورید.
- خوردن غلات کامل و آجیل، ۱۸۰ گرم غلات (ذرت فرآوری نشده، جو، گندم، ارزن، برنج قهوه ای یا ریشه هایی مانند سیب زمینی، سیب زمینی شیرین و کاساوا)
- از مغزهای دلخواه خود مانند بادام، نارگیل و پسته استفاده کنید.
- گوشت قرمز را می توان یک یا دو بار در هفته و مرغ را ۲ تا ۳ بار در هفته میل کرد. از غذاهای حیوانی (مانند ماهی، ماهی، تخم مرغ و شیر) و ۱۶۰ گرم گوشت ، حبوبات مانند لوبیا و عدس استفاده کنید.
- برای میان وعده ها، میوه های تازه و سبزیجات خام را به جای غذاهایی که قند، نمک یا چربی زیاد دارند، انتخاب کنید. از خوردن میان وعده های نامنظم خودداری کنید.
- سبزیجات را زیاد نپزید، زیرا منجر به از دست رفتن مواد مغذی مهم مانند ویتامین ها و مواد معدنی می شود.
- هنگام استفاده از میوه ها و سبزیجات خشک یا کنسرو شده، انواع بدون شکر یا نمک اضافه را انتخاب کنید.
- مطمئن شوید که غذا در دمای قابل قبول (≥۷۲ درجه سانتیگراد به مدت ۲ دقیقه) آماده و سرو شود.
- مصرف نمک را به پنج گرم در روز محدود کنید.
- از چربی های اشباع نشده (موجود در آووکادو، ماهی، آجیل، سویا، روغن زیتون، کانولا، روغن ذرت و آفتابگردان) به جای چربی های اشباع شده (موجود در کره، گوشت های چرب، روغن نارگیل و پالم، پنیر، روغن زیتون و خامه) استفاده کنید.(۶).
- هر روز ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید، آب به انتقال مواد مغذی در خون کمک کرده و مواد زائد را دفع می کند و دمای بدن را تنظیم می کند.
- از مصرف آب میوه های گازدار، غلیظ و تمام نوشیدنی هایی که حاوی شکر هستند خودداری کنید.
- یک سبک زندگی سالم از ورزش، مدیتیشن و خواب منظم را حفظ کنید. خواب کافی به حمایت از عملکرد سیستم ایمنی کمک می کند.(۷)
- برای جلوگیری از تماس با افراد دیگر در خانه غذا بخورید و سعی کنید احتمال قرار گرفتن در معرض COVID-19 را کاهش دهید.
با رعایت نکات بالا و دستیابی به یک رژیم غذایی مناسب، این اطمینان حاصل می شود که بدن در بهترین و بالاترین حالت ممکن برای مبارزه با ویروس است. سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی باید به مسئولان ایمنی مواد غذایی و کارگران تجهیزات حفاظت فردی مناسب را برای جلوگیری از آلودگی ارائه دهد(.۱۰،۷ ) محققان دریافته اند که هیچ منبع آلودگی ویروسی از طریق بسته بندی مواد غذایی یا مواد غذایی وجود ندارد(۸،۹). با رعایت این نکات می توان خطر آلودگی مواد غذایی را به حداقل رساند: (۱۰)
- سبزیجات و میوه ها را قبل از خوردن بشویید.
- هر بار قبل و بعد از استفاده، اشیاء و سطوح را بشویید و ضدعفونی کنید.
- غذاهای پخته و خام را جدا نگه دارید، زیرا از انتشار میکروب های مضر از غذاهای خام به غذاهای پخته شده جلوگیری می کند.
- برای جلوگیری از آلودگی متقاطع از تخته ها و ظروف مختلف برای غذاهای پخته و خام استفاده کنید.
- کارکنان خدمات غذایی باید هنگام تهیه غذا از دستکش و ماسک استفاده کنند.
- سعی کنید مواد غذایی بسته بندی نشده را از پیشخوان سلف سرویس به نمایش نگذارید یا نفروشید.
- مرتباً سطوحی را که با مشتریان یا کارگران در تماس هستند مانند دستگیره در، پیشخوان، چرخ دستی های مواد غذایی ضدعفونی کنید.
نتیجه گیری:
یک رژیم غذایی مناسب و سالم می تواند باعث تضمین سیستم ایمنی قوی شود، که درنهایتبدن را در برابر هر گونه حمله ویروس مقاوم می نماید. مقدار معینی از ماده مغذی خاص در سلول ها ذخیره می شود و از هر نوع کمبود تغذیه ای جلوگیری می کند. به نظر می رسد افرادی که رژیم های غذایی متعادل مصرف می کنند با سیستم ایمنی بهتر و بروز کمتر بیماری ها و عفونت های مزمن ایمن تر هستند. هدف اصلی این مقاله القای عادات غذایی سالم بوده است که به حفظ سلامت جسمی و روانی افراد کمک می کند.
منابع:
۱. Bogoch II, Watts A, Thomas-Bachli A, Huber C, Kraemer MU, Khan K. Pneumonia of unknown etiology in Wuhan, China:potential for international spread via commercial air travel. J Travel Med. 2020;272:1–3. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
۲. Ksiazek TG, Erdman D, Goldsmith CS, Zaki SR, Peret T. Emery S, Tong S, et al., editors. A novel coronavirus associated with severe acute respiratory syndrome. N Engl J Med. 2003;348(20):1953–1966. [PubMed] [Google Scholar]
۳. Aslam MF, Majeed S, Aslam S, Irfan JA. Vitamins:Key role players in boosting up immune response, A mini review Vitam. Miner. 2017;6:153. [Google Scholar]
۴. Yousafzai AK, Rasheed MA, Bhutta ZA. Annual research review:improved nutrition–a pathway to resilience. J Child Psychol Psychiatry. 2013;54:367–377. [PubMed] [Google Scholar]
۵. Gleeson M, Nieman DC, Pedersen BK. Exercise, nutrition and immune function. J Sports Sci. 2004;22:115–125. [PubMed] [Google Scholar]
۶. Macht M. How emotions affect eating:a five-way model. Appetite. 2008;50:1–11. [PubMed] [Google Scholar]
۷. Anton SD, Miller PM. Do negative emotions predict alcohol consumption, saturated fat intake, and physical activity in older adults? Behav Modif. 2005;29:677–688. [PubMed] [Google Scholar]
۸. Haug A, Brand-Miller JC, Christophersen OA, McArthur J, Fayet F, Truswell S. A food “lifeboat”:food and nutrition considerations in the event of a pandemic or other catastrophe. Med J Aust. 2007;187:674. [PubMed] [Google Scholar]
۹. Khayyatzadeh SS. Nutrition and Infection with COVID-19. J Nutr Food Security. 2020;5(2):93–96. [Google Scholar]
۱۰. Wypych TP, Marsland BJ, Ubags ND. The impact of diet on immunity and respiratory diseases. Ann Am Thorac Soc. 2017;14:339–347. [PubMed] [Google Scholar]
تهیه و تنظیم:
خدیجه عباسی
کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانگر
شبکه بهداشت و درمان مبارکه